Belgen in het Habsburgse leger

De herinnering aan de Belgen in het Oostenrijkse Habsburgse leger in de 18e eeuw lijkt volledig verloren te zijn gegaan. Hun reputatie was echter zeer groot en ze telden zeventien veldmaarschalken en een vijftigtal generaals. De Belgische eenheden waren als zodanig geïdentificeerd: ze werden “Waalse” eenheden genoemd, gerekruteerd in “de Nederlanden”. Vijf infanterieregimenten, vrijkorpsen, een cavalerieregiment, artillerie en ingenieurs vormden het embryo van een compleet nationaal leger. Deze eenheden onderscheidden zich tijdens de Zevenjarige Oorlog (1756-1763) tegen de Pruisen van Frederik II. De Oostenrijkse overwinningen in onder andere Kolin, Hochkirch, Domstadtl en Adelsbach zijn voor een groot deel aan hen te danken. Tegenover Revolutionair Frankrijk waren de “nationale regimenten” – zoals ze in de Oostenrijkse Nederlanden werden genoemd – onder andere actief in Neerwinden, Valenciennes, Fleurus, Würzburg, Stockach, Trebbia en Marengo. Hun waarde en professionaliteit worden niet enkel door de verheerlijkende geschiedschrijving van de 19e eeuw bevestigd, ook archieven en getuigenissen van hun tegenstanders gaan in die zin.

Dit boek werpt een geheel nieuw licht op het verhaal van al die ten onrechte vergeten mannen, niet alleen op basis van primaire bronnen, maar ook aan de hand van een nog nooit verzamelde iconografie. Die is des te waardevoller omdat de Oostenrijkse monarchie, in tegenstelling tot Frankrijk, niet veel “slagschilderijen” heeft gesubsidieerd. Evenmin heeft ze, zoals b.v. Pruisen, voor het behoud van de oude uniformen van haar legers gezorgd.

Het Koninklijk Museum van het Leger en de Krijgsgeschiedenis in Brussel beschikt echter over een groot aantal materiële, gedrukte en handgeschreven getuigenissen uit deze periode: in dit boek komen ze allemaal aan bod. De Belgische kastelen, en in de eerste plaats dat van Beloeil, hebben toestemming gegeven voor de reproductie van hun familieschatten: portretten, kleurengevechten, wapens, uitrusting en uniformen. De Universiteit van Namen bezit in haar bibliotheek twee collecties van oude werken met betrekking tot Charles-Joseph de Ligne, veldmaarschalk en schrijver. Het Heeresgeschichtliches Museum in Wenen heeft de krachten gebundeld met andere instellingen in Oostenrijk, België, Luxemburg en Duitsland om van dit boek een ware catalogus te maken van verzamelobjecten en de meest complete picturale opsomming van het machtige Habsburgse leger in de tweede helft van de 18e en het begin van de 19e eeuw.