Fysiologie

- 1 Inleiding. - 1.1 Wat is fysiologie? - 1.2 Karakter van de natuurwetenschappen. - 1.3 Gebruik van modellen in de fysiologie. - 1.4 Leerboek en wetenschap. - 2 Organisatieniveaus. - 2.1 Inleiding. - 2.2 Moleculair niveau. - 2.2.1 Oplosbaarheid van stoffen. - 2.2.2 Eiwitten. - 2.2.3 Lipiden. - 2.2.4 Koolhydraten. - 2.2.5 Energierijke fosfaten. - 2.2.6 DNA en RNA (nucleïnezuren). - 2.3 Cellulair niveau. - 2.3.1 Bouw van de celmembraan. - 2.3.2 Membraantransport. - 2.3.3 Bouw en functie van de organellen. - 2.3.4 Celdeling. - 2.3.5 Celdood. - 2.4 Weefselniveau. - 2.5 Orgaanniveau. - 2.5.1 Van weefsels naar organen. - 2.5.2 Orgaanstelsels. - 3 Homeostase. - 3.1 Inleiding. - 3.2 Verdeling en samenstelling van lichaamsvloeistof. - 3.3 Homeostase. - 3.3.1 Uitwisseling cel–interstitium. - 3.3.2 Samenstelling bloedplasma. - 3.3.3 Uitwisseling interstitium–bloedplasma. - 3.3.4 Uitwisseling bloed–buitenwereld. - 3.3.5 Zuur-basenevenwicht. - 3.4 Fysiologische regelprincipes. - 3.4.1 Negatieve terugkoppeling. - 3.4.2 Positieve terugkoppeling. - 3.4.3 Vooruitkoppeling. - 3.5 Homeostatische regelmechanismen. - 3.6 Overdracht van informatie door signaalstoffen. - 4 Houding en beweging. - 4.1 Inleiding. - 4.2 Bouw van skeletspieren en spiervezels. - 4.2.1 Doorsnede. - 4.2.2 Spiervezel. - 4.2.3  Myofibrillen. - 4.2.4  Filamenten. - 4.2.5 De contractiele eenheid: sarcomeer. - 4.3 Spiercontractie. - 4.3.1 Contractiemechanisme. - 4.3.2  Van sarcomeerverkorting naar spiercontractie. - 4.3.3 Lengte en kracht van een sarcomeer. - 4.4 Motorische eenheid. - 4.4.1  Koppeling tussen zenuwcel en spiercel: motorische eenheid. - 4.4.2 Enkelvoudige en tetanische contractie van spiervezels. - 4.4.3 Meer spierkracht leveren. - 4.5 Spiercontractievormen en spierkracht. - 4.5.1 Terminologie. - 4.5.2 Spierkracht. - 4.5.3 Lengte-krachtrelatie. - 4.5.4 Geleverd vermogen. - 4.6 Spiervezeltypen in skeletspieren. - 4.6.1 Langzame spiervezels. - 4.6.2 Snelle spiervezels. - 4.6.3 Hoe worden spiervezels geactiveerd bij bewegen? -  - 4.7 Veranderingen door training en immobiliteit. - 4.7.1 Veranderingen door training. - 4.7.2 Veranderingen door immobiliteit. - 5 Prikkels. - 5.1 Inleiding. - 5.2 Zenuwcellen. - 5.2.1 Soorten cellen in het zenuwstelsel. - 5.2.2 Bouw van een neuron. - 5.3 Rustpotentiaal. - 5.3.1 Wat is een rustpotentiaal? -  - 5.3.2 Hoe ontstaat de rustpotentiaal? -  - 5.4 Prikkelvorming in het zenuwstelsel. - 5.4.1 Ontstaan van potentiaalveranderingen. - 5.4.2 Ontstaan en verloop van een actiepotentiaal. - 5.4.3 Prikkeling van zenuwvezels. - 5.5 Prikkelgeleiding. - 5.5.1 Voortgeleiding van de actiepotentiaal over het neuron. - 5.5.2 Saltatoire prikkelgeleiding. - 5.5.3 Zenuwvezels en geleidingssnelheid. - 5.6 Prikkeloverdracht. - 5.6.1 Directe transmissie. - 5.6.2 Indirecte transmissie. - 5.6.3 Neuromusculaire transmissie. - 5.6.4  Prikkeloverdracht van neuron naar neuron. - 6 Structuur en functies van het zenuwstelsel. - 6.1 Inleiding. - 6.2 Structuren en functies. - 6.2.1 Centraal en perifeer zenuwstelsel. - 6.2.2 Prikkeltransport. - 6.2.3 Animaal en vegetatief zenuwstelsel. - 6.3 Modellen van het zenuwstelsel. - 6.3.1 Reflexmodel. - 6.3.2 Kabels- en banenmodel. - 6.3.3 Hiërarchisch of fylogenetisch model. - 6.4 Functionele anatomie. - 6.4.1 Inleiding. - 6.4.2 Hersenvliezen. - 6.4.3 Ruggenmerg. - 6.4.4 Hersenstam. - 6.4.5 Cerebellum. - 6.4.6 Diëncefalon. - 6.4.7 Telencefalon. - 7 Sensomotoriek. - 7.1 Inleiding. - 7.2 Indeling van sensoren. - 7.3 Exteroceptie. - 7.3.1 Inleiding. - 7.3.2 Sensoriek van de huid. - 7.3.3 Gezichtsvermogen. - 7.3.4 Gehoor. - 7.3.5 Reuk en smaak. - 7.4 Proprioceptie. - 7.4.1  Proprioceptie en sensoren van het bewegingsapparaat. - 7.4.2  De spierspoel. - 7.4.3 Pees- en gewrichtssensoren. - 7.4.4 Evenwichtsorgaan. - 7.5  Somatosensoriek en sensibiliteit. - 7.6 Het ruggenmerg als intermediair. - 7.6.1  Perifere motorische neuronen. - 7.6.2 Neuronenschakelingen. - 7.6.3 Sensorische banen. - 7.6.4 Motorische banen. - 7.7 Sensomotorische integratie. - 7.7.1 Archiniveau. - 7.7.2 Paleoniveau. - 7.7.3 Neoniveau. - 8 Regeling van vegetatieve processen. - 8.1 Inleiding. - 8.2 Het vegetatieve zenuwstelsel. - 8.2.1 Hypothalamus. - 8.2.2 Perifere vegetatieve vezels. - 8.2.3 Structuur van de parasympathicus en sympathicus. - 8.3 Prikkeloverdracht in het vegetatieve zenuwstelsel. - 8.3.1 Het bijniermerg als onderdeel van de sympathicus. - 8.4 Invloed van de sympathicus en parasympathicus op diverse organen en de huid. - 8.4.1 Hart en grote circulatie. - 8.4.2 Skeletspieren. - 8.4.3 Maag-darmkanaal. - 8.4.4 Huid. - 8.5 Vegetatieve reflexen en segmentale relaties. - 8.5.1 Vegetatieve reflexen. - 8.5.2 Het ontstaan van segmenten. - 8.5.3 Interacties op segmentaal niveau. - 9 Gewaarwording. - 9.1 Inleiding. - 9.2 Bewustzijn. - 9.2.1 Formatio reticularis, ARAS en DRAS. - 9.2.2 Biologische klok en circadiaanse ritmen. - 9.2.3 Slapen. - 9.3 Pijn. - 9.3.1 Definitie van pijn. - 9.3.2 Primaire en secundaire pijn. - 9.3.3 Verwerking op ruggenmergniveau. - 9.3.4 Ascenderende verbindingen met hogere hersencentra. - 9.3.5 Centrale verwerking. - 9.3.6 Chronische pijn. - 9.4 Het emotionele niveau. - 9.4.1 Limbisch systeem. - 9.4.2 Stress. - 9.5 Het cognitieve niveau. - 9.5.1 Hersenschors en hogere hersenfuncties. - 9.5.2 Structuur van de hersenschors. - 9.5.3 Lokalisatie van functies. - 9.5.4 Lateralisatie van functies en hemisfeerdominantie. - 9.5.5 Plasticiteit en leren. - 10 Bloedsomloop. - 10.1 Inleiding. - 10.2 Bouw. - 10.2.1 Functionele anatomie van het hart. - 10.2.2 Vaatstelsel. - 10.3 Hartfunctie. - 10.3.1 Myocard. - 10.3.2 Prikkelvorming en geleiding. - 10.3.3 Elektrocardiografie. - 10.3.4  Hartcyclus. - 10.3.5 Regeling van de hartactie. - 10.4 Circulatie. - 10.4.1 Druk en stroomsterkte. - 10.4.2 Veneuze terugstroom. - 10.4.3 Interactie tussen hart en vaatstelsel. - 10.4.4 Regeling van de bloeddruk. - 10.4.5 Microcirculatie. - 10.4.6 Regeling van de regionale doorstroming. - 10.5 Orgaandoorstroming. - 10.5.1 Coronaire circulatie. - 10.5.2  Hersencirculatie. - 10.5.3 Circulatie door de skeletspieren. - 10.5.4 Huidcirculatie. - 10.5.5 Circulatie door de spijsverteringsorganen. - 10.5.6 Circulatie door de nieren. - 11 Ademhaling. - 11.1 Inleiding. - 11.2 Luchtwegen en longen. - 11.2.1 Luchtwegen. - 11.2.2 Longen. - 11.3 Ventilatie: mechanica van de ademhaling. - 11.3.1 Inleiding. - 11.3.2 Adembewegingen. - 11.3.3 Longvolumes. - 11.3.4 Krachten die ventilatie bewerkstelligen. - 11.3.5 Ademarbeid. - 11.3.6 Dynamische longvolumes. - 11.4 Gaswisseling en gastransport. - 11.4.1 Alveolaire ventilatie en dode ruimte. - 11.4.2 Diffusie. - 11.4.3 Longcirculatie. - 11.4.4 Gastransport. - 11.4.5 Hypoventilatie en hyperventilatie. - 11.4.6 Ventilatie-perfusieverhouding. - 11.5 Regulatie van de ademhaling. - 11.5.1 Onderdelen van het regelsysteem. - 11.5.2 Regeling van de pH door ventilatie. - 12 Stofwisseling. - 12.1 Inleiding. - 12.2 Spijsvertering. - 12.2.1 Inleiding. - 12.2.2 Mond, keelholte en slokdarm. - 12.2.3 Maag. - 12.2.4 Dunne darm. - 12.2.5 Dikke darm. - 12.3 Lever en pancreas. - 12.3.1 Lever. - 12.3.2 Alvleesklier. - 12.4 Vrijmaken van energie. - 12.4.1 Energie. - 12.4.2 Vrijmaken van energie uit energierijke stoffen. - 12.4.3 Anaerobe vorming van ATP. - 12.5 Katabolisme en anabolisme. - 12.6 Energiewisseling. - 12.6.1 Meting van de totale energieomzet. - 12.6.2 Basaal metabolisme en totale energiewisseling. - 12.6.3 Vetweefsel. - 12.6.4 Bepaling van het vetpercentage van het lichaam. - 12.6.5 Voeding en energiebalans. - 12.6.6 Regeling van de voedselinname. - 12.7 Temperatuurregeling. - 12.7.1 Uitwisseling van warmte met de omgeving. - 12.7.2 Regeling van de lichaamstemperatuur. - 12.7.3 Hyperthermie en koorts. - 13 Uitscheiding. - 13.1 Inleiding. - 13.2 Nieren en urinewegen. - 13.3 Vorming van urine. - 13.3.1 Vorming van filtraat in de glomerulus. - 13.3.2 Terugresorptie. - 13.3.3 Regelen van de hoeveelheid en concentratie van eindurine. - 13.4 Onderzoek van de nierfunctie. - 13.5 Mictie. - 14 Beschermende functies. - 14.1 Inleiding. - 14.2 Bloed en lymfestelsel. - 14.2.1 Bloedcellen. - 14.2.2 Het lymfoïde systeem. - 14.3 Bescherming tegen gevolgen van bloedingen. - 14.3.1 Vasoconstrictie en trombocytenaggregatie. - 14.3.2 Bloedstolling. - 14.4 Bescherming tegen weefselschade en binnendringen van micro-organismen. - 14.4.1 Eerste verdedigingslinie: huid en slijmvliezen. - 14.4.2 Tweede verdedigingslinie: aangeboren algemene afweer. - 14.4.3 Derde beschermingslinie: specifieke afweer. - 15 Inspanning. - 15.1 Inleiding. - 15.2  Aanpassingen bij inspanning. - 15.2.1 Energielevering. - 15.2.2  Bloedsomloop. - 15.2.3 Ademhaling. - 15.2.4 Lichaamstemperatuur. - 15.3 Belasting en belastbaarheid. - 15.3.1 Ergometrie. - 15.3.2 Maximaal vermogen. - 15.3.3 Maximaal zuurstofverbruik. - 15.3.4 Maximale duurprestatie. - 15.4 Vermoeidheid. - 15.5 Effecten van training. - 15.5.1 Trainingsmethoden. - 15.6 Immobilisatie. - 16 Groei en veroudering. - 16.1 Inleiding. - 16.2 Embryonale en foetale periode. - 16.3 Aanpassingen na de geboorte. - 16.3.1 Circulatie en ventilatie. - 16.3.2 Temperatuurregeling. - 16.3.3 Spijsvertering. - 16.4 Motoriek. - 16.4.1 Inleiding. - 16.4.2 Monitoren van de ontwikkeling. - 16.4.3 De eerste weken. - 16.4.4 Oprichten en voortbewegen. - 16.4.5 De handfunctie. - 16.5 Hormonen en lichaamsgroei. - 16.5.1 Groeihormoon. - 16.5.2 Schildklierhormoon. - 16.5.3 Hormonen voor de calciumhomeostase. - 16.5.4 Geslachtskenmerken en geslachtshormonen. - 16.6 Seksuele functies. - 16.7 Zwangerschap en bevalling. - 16.7.1 Zwangerschap. - 16.7.2 Bevalling. - 16.7.3 Na de bevalling. - 16.8 Veroudering. - 16.8.1 Inleiding. - 16.8.2 Oorzaken van veroudering. - 16.8.3 Invloed van veroudering op lichaamsfuncties. - 16.8.4 Is veroudering te bestrijden? - Verder lezen. - Begrippenlijst. - Eenheden, symbolen en afkortingen. - Register.